EL EMEĞİ SİİRT BATTANİYESİ
El sanatları insanoğlunun varoluşundan bu yana tabiat şartlarına bağlı olarak ortaya çıkmıştır. İnsanlar çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak, giyinmek ve korunmak gibi amaçlarla el sanatlarına yönelmişlerdir. Değişen koşullarla birlikte el sanatlar da değişim göstermiş, bulundukları toplumların duygularını, sanat yapılarını ve kültürel özelliklerini yansıtarak “geleneksel” bir yapıya kavuşmuşlardır. El emeği Siirt battaniyesi de, Güneydoğu ve Siirt yöresinin duygularını, kültürel ce sanatsal yapılarını yansıtarak, bizlere geleneksel bir birikim sunmaktadır.
Çeşitli medeniyet ve kültürlerin doğduğu ve büyüdüğü topraklar Anadolu’da el sanatları yani el emeğinin çok eski bir geçmişi vardır. Günümüzde makineleşme, tekniğin aşama kaydetmesi, ince zevklerin yok olmaya başlaması gibi nedenler el sanatlarına olan ilgiyi büyük ölçüde azaltmıştır. Türkiye’de genellikle küçük ilçelerde ve köylerde hala el sanatları uygulamaları devam ediyor. El emeği Siirt battaniyesi de bizlere Anadolu insanın geçmişini, kültürünü, gelenek ve göreneklerinden izler sunmaktadır.
Kaybolmaya Yüz Tutsa da
İnsanlık tarihi boyunca sürekli gelişme gösteren teknoloji, günümüzde de gelişmeye devam etmektedir. Bundan sonraki yüzyıllarda daha da gelişecektir. Gelişen teknolojiyle birlikte el sanatlarına olan ilgi azalmış, insanlar daha çabuk üretip, daha çabuk tüketmeye başlamışlardır. El emeği Siirt battaniyesi de gelişen teknolojik gelişmelerin kurbanı olmuş. Yakın bir zamanda yüzlerce sayıda bulunan dokuma tezgahları, artık parmakla sayılır noktaya gelmiş. Bu işin ustaları battaniye üretimi yerine daha farklı işlerde çalışmaya başlamıştır.
Özellikle Siirt’de son günlerde çeşitli birimlerden bu konuyla ilgili açıklamalar gelmektedir. Tarih ve kültürel yansımayı sağlayan battaniye ve kilim dokuma mesleğinin kaybolmaya yüz tutmuş meslekler kategorisine girdiği ve bu durumun bir an önce düzeltilmesi gereği ifade edilmektedir. Yapılan açıklamalarda mesleğin yaşatılıp, tekrar canlandırılabilmesi için uluslararası projelere olan ihtiyaç sık sık dile getirilmektedir.
Peki el emeği Siirt battaniyeleri için neler yapılabilir? Bu sektör yeniden nasıl canlandırılabilir?